Huế thương

Dẫu xa, một mai anh gặp lại
Vẫn được nhìn em say lá hoa.

15.01.2011

Dòng Hương Giang vắt mình vào mạch nguồn lịch sử dân tộc (từ khoảng thế kỉ XIV thì hòa hợp hắn) có được cái tên thơ mộng nhường ấy phải chăng chính là nhờ ở hương thơm kì lạ của loài thảo mộc có tên Thạch Xương Bồ? Nếu quả đúng như vậy thì nên ca ngợi thật nhiều về kì tích mang tên loài cỏ đó.

Buổi tối Giáng sinh ấm áp ấy, dưới chân cầu Tràng Tiền lung linh ánh sáng (màu sắc rất giống trên năm cánh của chiếc đèn ông sao ngày rằm tháng Tám, ^^. Tôi thích ánh sáng của cầu Thuận Phước hơn, lung linh như một cây đàn nước. Vậy thì, chắc hẳn cầu Bãi Cháy sẽ mang dáng dấp cây đàn lia của chàng Orpheus nhỉ, ^^), ANH cũng nhắc tới tên loài cỏ này.

16.01.2011

Thực ra, có một câu chuyện khác về sự tích tên dòng Hương Giang mà tôi cảm thấy nhớ và thích hơn. Câu chuyện này tôi được nghe từ thời năm thứ nhất, thứ hai Đại học, qua lời kể của một người thầy: năm 1306, Chế Mân (tức Jaya Sinhavarman III, vua Chiêm Thành) chấp thuận dâng hai châu Ô và Lý cho nhà Trần (dưới thời Trần Anh Tông) để chính thức trở thành phu quân của Huyền Trân công chúa (sau trở thành hoàng hậu Paramecvari đất Chiêm Thành). Ngày hợp hôn, con thuyền chở Chiêm Vương và nàng công chúa họ Trần lênh đênh trên mặt nước một dòng sông, đôi bờ cỏ cây mọc xanh rì và hương thơm thì ngan ngát. Thoáng quên đi nỗi buồn biệt xứ, Huyền Trân thốt lên:

- Dòng sông này hương thơm quá!

Chế Mân hẳn đã uống lấy từng lời người vợ yêu của mình và cũng từ đó đặt luôn cho dòng sông cái tên giản dị: sông Hương.

Có một điểm hơi gần với Chế Lan Viên ("bông hoa lan trong khu vườn nhà họ Chế". Tôi không thích hoa lan. Có sắc mà không hương. Như cô gái có đẹp mà không có duyên vậy) khi tôi bắt đầu cảm thấy trân trọng tình yêu của một trong những đấng minh quân đất Chiêm xa cũ ấy. Một tình yêu nhiệt thành và dâng hiến, cháy bỏng đến hết mình (tôi vẫn nghĩ rằng, dù trái với tập tục của chính quốc gia, dân tộc mình, hẳn Chế Mân sẽ ngậm cười nơi chín suối khi biết hôn thê của mình đã thoát được khỏi lưỡi lửa giàn thiêu nghiệt ngã. Vậy thì, tại sao chứ, Huyền Trân không thể là một kẻ nữ tri ân, tình nghĩa???)

Tư liệu:

1. 700 năm cuộc tình Chế Mân và Huyền Trân công chúa:
http://blangchak.com/showthread.php/313817-1306-2006-700-Nam-Cuoc-Tinh-Che-Man-Va-Huyen-Tran-Cong-Chua

2. Sông Hương đã có tên ấy tự bao giờ
http://www.forum.festivalhue.com/f94/song-huong-da-co-ten-ay-tu-bao-gio-114218/

3. Huyền Trân công chúa
http://blog.yume.vn/xem-blog/hue-thuong.hoang93.35A79FA3.html

1. Rất Huế


2. Thương về cố đô


3. Mưa trên phố Huế


4. Chuyện tình sông Hương


5. Thương về miền Trung